حلیم(هلیم) از غذاهای سنتی آش مانند منطقه خاور میانه است که ماده اصلی آن گندم، جو یا بلغور است که در آن نوعی گوشت نیز می ریزند. در ایران حلیم سنتی را با گندم درست می کنند و بیشتر در وعده صبحانه سرو می کنند. گوشتی که در این غذای مقوی و خوشمزه به کار می برند، هم می تواند گوشت سفید باشد مانند گوشت مرغ و بوقلمون و هم گوشت قرمز گوسفند یا گوساله. البته حلیم غذای ماه رمضان هم هست و اغلب آن را به عنوان افطار میل میکنند. هر چند تهیه حَلیم آماده بسیار راحت و بی دردسر است اما قطعا طعم حلیمِ خانگی را در هیچ حَلیم فروشی ای نمی توان پیدا کرد.
پخت حلیم فوت و فن چندانی ندارد ولی برای تهیه حلیم خوشمزه آنچه که بسیار اهمیت دارد داشتن صبر است چرا که گندم باید تا حدی پخته شود و هم بخورد که تقریبا له شود که می دانیم هر چه زمان بیشتری صرف پخت این غذا کنیم بیشتر جا می افتد و لذیذتر می شود.
از آنجا که ماده اصلی حَلیم، گندم سبوسدار است آن را جزو غذاهای مقوی به حساب می آورند. خوب می دانیم و بارها شنیده ایم که خوردن هر نوع سبوس برای بدن به ویژه برای بهبود عملکرد سیسیتم گوارش بسیار مفید است از این رو حلیم با گندم سبوس دار سرشار از آهن، فیبر، منیزیم، نیاسین است همچنین حَلیم گندم سیرکنندگی بالایی دارد و انرژی زا است. به این دلیل خوردن حلیم برای زنان باردار، کودکان و نوجوانان بسیار مفید است.
همچنین در آیین سنتی و مذهبی ما پخت حلیمِ نذری و حَلیم برای افطار در ماه مبارک رمضان بسیارمرسوم است. با توجه به جایگاهی که این غذا در آشپزی ایرانی دارد امروز قصد آموزش حلیم با گوشت گوسفند را داریم و شما می توانید با جایگزین کردن هر نوع گوشت، به عنوان مثال حلیم با مرغ، حلیم با بوقلمون یا… درست کنید.
طرز تهیه حلیم گندم
مرحله اول:
گندم را پس از شستن به مدت 24 ساعت با آب ولرم در قابلمه ای نسبتا بزرگ با توجه به حجم گندم، خیس کنید.
مرحله دوم:
آب گندم خیس خورده را عوض کنید و ظرف را روی شعله با حرارت زیاد قرار دهید. پس از جوش آمدن آب حرارت را کم کنید. مقداری روغن مایع داخل آن بریزید و اجازه دهید گندم تا جایی بپزد که له شود. (هر از گاه هم بزنید تا گندم نچسبد) برای جلوگیری از سر رفتن گندم یک قاشق چوبی بلند روی قابلمه قرار دهید. بعد از حدود چهار ساعت که گندم کاملا پخته و له شد آن را از صافی رد کنید تا اگر پوستی دارد جدا شود.
مرحله سوم:
گوشت را با دو پیمانه آب، یک عدد پیاز چهار قاچ شده و مقداری دارچین بپزید. پس از پخت گوشت را ریش ریش کنید. آب گوشت باقیمانده را در ظرف گندم بریزید.
مرحله چهارم:
پس از اینکه گندم به خوبی پخت دو ساعت قبل از کامل شدن زمان پخت حلیم، گوشت را همراه نمک به گندم اضافه کنید و در قابلمه را با پارچه تمیزی بپوشانید و آن را دم بگذارید. در حین دم کشیدن حلیم را هر از گاه هم بزنید چرا که گوشت سریع ته نشین می شود و می سوزد.
هنگام سرو مقداری کره را ذوب کنید و روی حلیم بریزید و با شکر و دارچین حلیم را طعم دار کنید. البته بعضی ترجیح میدهند آن را با نمک سرو کنند.
پیشنهاد میکنیم از دستور دیگر آش های خوشمزه مثل آش رشته، شله قلمکار و شله مشهدی هم دیدن کنید.
نکات کلیدی تهیه حلیم گندم:
– مقدار گندم هر قدر بیشتر باشد باید زمان پخت بیشتری در نظر بگیریم.
– اگر گندم با پوست استفاده کردید. لازم است بعد از پخت آن را از صافی رد کنید تا پوست گندم جدا شود.
– گوشت مناسب حلیم چه گوشتی است؟ گردن، سرسینه یا دنده گوسفندی مناسب‌ترین گوشت برای طبخ حلیم هستند.
– راز کش دار شدن حلیم چیست؟ مهمترین نکته برای کش دار شدن حلیم نوع گوشتی است که استفاده میکنید. گوشت دنده به ویژه طوری است که بعد از پخت کشدار میشود. نکته دیگر این است که گوشت را قبل از پخت خرد نکنید. بعد از پخت هم آن را تکه تکه کنید ولی چرخ نکنید. از غذاساز نیز استفاده نکنید. به این ترتیب حلیم کش دار و خوشمزه ای خواهید داشت.
– حلیمِ بدون گوشت برای افراد گیاهخوار بسیار مناسب است.
– برای داشتن حَلیم رژیمی باید کره و شکر را حذف کرد و به جای شکر، حَلیم با عسل یا بدون شیرین کننده میل کنید.
– اگر دوست دارید حَلیم مقوی تری تهیه کنید می توانید پس از پخت دو قاشق غذاخوری کنجد خام اضافه کنید تا حلیم با کنجد داشته باشید.
– اگر پس از پخت گندم یعنی قبل از اضافه کردن گوشت اجازه دهید آب گندم تا حدی کشیده شود و به جای آن مقداری شیر اضافه کنید حلیمِ شیر خواهید داشت.
– اگر حَلیم مخصوص کودک درست می کنید می توانید آن را پس از پخت از صافی رد کنید تا کاملا یکدست شود.
– برای اینکه حلیمی شبیه به حلیمِ بازاری داشته باشید باید قبل از اضافه کردن گوشت، گندم پخته را میکس و صاف کنید.
همراهان عزیز خوشحال می شویم حلیم گندم را با دستور ایران کوک تهیه کنید و عکس آن را در صفحه اجتماعی اینستاگرام با هشتگ آشپزی_ایران_کوک به اشتراک بگذارید
دیدگاه های ثبت شده
عالی بود دستت درد نکنه
خیلییی عالی بود من واسه اولین بار پختم با این دستور عالی شد
ما تو عادات غذایی شهرمون حلیم نداریم و برا همین نگاه کردم ببینم حلیم چیه . دیدم همون گوشتی که اونو با نون می خوریم همونه فقط نونش رو هم با گوشت قاطی می کنید و می پزید . به نظر من همونجوری گوشت رو با نون بخوریم هم کارش ساده است هم غذا زود حاضر میشه .
واااا???
شمایه بار امتحان کن میفهمی جریان چیه?
با صحبت این بنده خدا،کلا قوانین و مقررات آشپزی دگرگون شد??
آیا مقایسه حلیم با نون و گوشت کار درستيه!!!!!!!!!
خیررر???
هر چى فكر مى كنم نمى فهمم چطور چنين مقايسه اى كرديد؟ طعم و عطر حليم لعنتى مدهوش كننده است. به قول دوستمون يه بار امتحان كن جريانو مى گيرى.??
شما همون نون و گوشتتو بخور???
سلام, واى نميدونى آش حليم چى هستش چقدر خوشمزه هستش,منم گوشت خور هستم زياد کباب و غيره اما اين آش حليم يه چيز ديگه هستش, هرچيزى مزه خاص خودشو من که عاشق آش حليمم
با سلام، برام جالبه بدونم کجای کشورمون زندگی میکنید که حلیم ندارید
ترکمن صحرا اینجا کسی حلیم نمیپزه ولی من عاشقشم
????
دقیقاً. تازه خوشمزه تر هم هست. اینطوری کلّی آب به شکممون میبندیم. تازه نون و گوشت آدم 300 گرم نون رو با 65 گرم گوشت میخوره و به صرفه تره و خوشمزه تر. البتّه حلیم هم اگه بازو و حوصله ندارید و نمیتوانید خوب گوشت را خوب بکوبید که ریش ریش بشود نسبت گندم به گوشت باید 2 به 1 باشد یعنی مثلاً 400 گرم گندم و 200 گرم گوشت. تازه اگر میخواهید حلیمتان خوب کش بیآید و در عین حال به خاطر مقدار گوشت زیاد سیاه نباشد و خب بر و بازو هم داشته باشید به نظر من نسبت باید 3 به 1 یا حتّی 4 به 1 باشد. یعنی این دستور واقعاً حلیمی که بدست میآید هم گوشت را اسراف کرده اید و هم خیلی لاستیکی و سیاه میشود. در ضمن زردچوبه در حلیم را دیگر نشنیده بودیم. این دستورها اکثراً copy/paste هستند و همه شبیه هم و البتّه نادرست.
در ضمن نکتۀ جالبی که من اخیراً و به طور اتّفاقی کشف کردم این بود که خب حاج خانوم حلیم یه مقدر سفت بود آب ریخت بود ولی زیادی ریخته بود شل شده بود. من برای حدود نیم کیلو حلیم که مونده بود 2 قاشق غذاخوری نشاسته ریختم و یه مدّت پختم و دقیقاً شد مثل حلیم ها بیرون و جالب اینکه حوصله هم نداشتم و زیاد نکوبیده بودم و گوشت ها خوب ریش ریش نشده بود ولی نشاسته باعث شد قیافۀ حلیم هایی را بگیرد که با قاشق بلند میکنیم و میگذاریم سقوط کند داخل بشقاب یا قابلمه که ببینیم کشدار شده و خلاصه انگار گوشت ریش ریش شده بود و نمیدونم نشاسته چطور باعث شد اونطور بشود. حالا مغازه های بیرون یا از دستگاه های چرخ حلیم صاف کن استفاده میکنند نشاستۀ گندم خودش را نشان میدهد یا اینکه اصلاً نشاسته میریزند نمیدانم ولی چیز جالبی بود که من اتّفاقی کشف کردم
تجربە جالبی بود
مشتاقم منم تجربە کنم چون معملا باید حلیم رو دوبارە گرم کنم
چە نوع نشاستەای استفادە کردید؟؟
کلی خندیدم. شما همشهری ما نیستید؟
استدلال جالب بود، اینجاست که آدم فلسفه اهالب شهر تنبلها توی داستان پینوکیو را با تمام وجود درک میکنه: نان همون آرد و آبه، که گرفتنش جلو آتیش!
????
درود
خوب گوسفند هم که گوشتش از مصرف علف بدست می آید. بنابراین بجای گوشت همون علف را با نون می خوریم هم ارزانتره هم پخت زیادی نمی خواهد
خوب بود ممنون
وای ممنون????
ممنون از شما
سلام، خواهش می کنم 🙂
نیلوفر بانوی عزیز ، ممنون و خسته نباشید
میشه بفرمایید گندم بهتره برای حلیم یا گندم پوست گرفته
سپاس
گندم پوست کنده عزیزم
خیلی خیلی عالی بود
دستتون درد نکنه مامانم مراسم داشت،درست کرد.
خواهش میکتم ٬ قبول باشه 🙂
سلام وخسته نباشید از بابت دستور اشپزیتون خیلی خیلی ممنونم از سایت خوبتون لطفآ چیزهایی بیشتری بگذارین خدا پشت پناهتون موفق باشید
ممنون جواد عزیز ، حتما مطالب بیشتری میذارم 🙂
ممنون از سایت خوبتون
خیلی ممنون از اطلاعاتان.
خواهش میکنم یاس عزیز 🙂
عالی بود.دستت درد نکنه.درود به کد بانوهای ایران زمین
خواهش میکنم ناهید جان ، درود بر تو 🙂
سلام دوست عزیز شکر یادتون نرفته به حلیم اضافه کنید
دوست خوبم شکر فقط برای تزیین حلیم استفاده میشه و داخلش شکر نباید بریزید 🙂
سلام . میخواستم بدونم اگر بخواهیم برای 70 نفر حلیم بپزیم،چه میزان گوشت و گندم لازم است؟ با تشکر
عزیزم برای 70 نفر 7 کیلوگرم گندم و 4 کیلو گوشت لازمه ، اگه گوشت و گندم برابر باشن که چه بهتر ، البته چند تا قلم هم بندازی خوشمزه تر میشه 🙂
سلام و با تشکر ، خیلی خوب بود ولی لطفا معلوم کنید که برای چند نفر است
ممنون سوده جان ، اغلب دستورات غذایی سایت برای 4 تا 6 نفر مناسب هستند 🙂
ممنون ازچندنکته استفاده کردم
خواهش میکنم فریده جان 🙂
ممنون عالی بود
ممنون آزیتا جان 🙂
چراااااا مطالب کپی نمی شه؟؟؟
بالای هر مطلب و همچنین در پایین مطلب گزینه پرینت هست ، گزینه بالایی شما به راحتی میتونید در صفحه دیگری مطلب را کپی کنید و گزینه پایینی هم میتونید چاپش کنید 🙂
بسیار عالی بود
ممنونم 🙂
سلام.باتشکر.واقعا بسیار زیبا توضیح دادی حتی شلی و سفتی غذا را و کم یا زیاد بودن شعله را.خیلی اینکارت عالیه.بازم همینجوری توضیح بده عزیزم
خواهش میکنم اکرم جان 🙂
بسیار بسیار عالی، ممنون ، من مادر مرحومم تو خ.اب خواستار نذر حلیم شده، درود بر شرف شما
روحشون شاد