بیش از 30 سال است، در مواجهه با مساله فشار خون، نمک به عنوان دشمن اصلی دیده شده است. یکی از اولین نکاتی که پزشکان به بیمارن مبتلا به فشار خون بالا می گویند، این است که مصرف نمک خود را کم کنند. با این حال، انداختن همه چیز بر گردن نمک (مانند کلسترول و چربی)، کلی گویی بیش از حد است و اجتناب از مصرف آن، معمولا در کاهش فشار خون موثر نیست. پس لازم است بیشتر روی مسأله نمک و فشار خون تأمل شود.

 

حقیقت نمک و فشار خون

 

کشف ارتباط بین نمک و فشار خون با مطالعه محققان فرانسوی در سال 1904 آغاز شد. این محققان گزارش کردند که شش نفر از افراد شرکت کننده در مطالعه که مبتلا به فشار خون بالا بودند، نمک زیادی مصرف می کردند. ترس ناشی از اثر مصرف نمک بر فشار خون دوباره در سال 1970 آغاز شد. در این هنگام آزمایشگاه های ملی بروکهیون مطالعاتی را منتشر کردند. این شواهد «صریح و روشن» ادعا می کنند که نمک سبب افزایش فشار خون می شود. در مطالعه ای بر روی موشها، مقدار 500 گرم سدیم را به صورت روزانه به آن ها خوراندند. این مقدار غیر معقولانه و بسیار زیاد بود. برای واضح تر بیان کردن مقدار زیاد مصرف سدیم توسط موش ها، فرض کنید موش تقریبا سه پوند نمک را در روز بخورد، زیرا نمک از حدودا 40٪ سدیم تشکیل شده است. بنابراین جای تعجب نیست که موش ها به مشکلاتی دچار شدند. به طور میانگین آمریکایی ها روزانه ۳.۴ گرم سدیم مصرف می کنند که معادل ۸.۵ گرم یا حدود ۱ و ۱/۲ قاشق چای خوری نمک است. خیلی متفاوت است، اینطور نیست؟

 

این مطالعه همچنین نشان داد افرادی که در کشورهای با مصرف زیاد نمک (مثلا ژاپن) زندگی می کنند، دارای فشار خون بالا و میزان سکته مغزی بیشتری هستند. اما باید به یاد داشت که «صرف ربط داشتن به معنای علیت نیست». به عبارت دیگر، مثل این است که بگوییم «آلاسکا دارای یخچال های طبیعی بسیاری است و نرخ افسردگی در آلاسکا بالا است، بنابراین یخچال های طبیعی باید باعث افسردگی شوند.» پس از این مطالعه، گزارشی از کمیته سنای ایالات متحده توصیه کرد که آمریکایی ها مصرف نمک خود را تا % 85-50 کاهش دهند.

 

با این وجود، از زمان آن پژوهش، بسیاری از افراد موفق به یافتن ارتباطی بین مصرف نمک و فشار خون بالا نشده اند. حتی محققان در یک مطالعه متوجه شدند که کسانی که بیشتر از بقیه نمک می خوردند، نسبت به افرادی که کمتر از بقیه نمک می خوردند، فشار خون کمتری دارند.

 

در سال ۲۰۰۴ متا آنالیزی که تامین مالی آن توسط وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده آمریکا انجام شد، نشان داد که رژیم های کم نمک (در مقایسه با رژیم های معمولی) فشار خون سیستولیک (انقباض قلب) را تنها mg/Hg 1/1 و فشار خون دیاستولیک (استراحت قلب) را فقط mm/Hg 6/0 کاهش دادند. این بدان معنی است که اگر فشار خون شما 140/90 باشد، با این رژیم فقط به 139/89 کاهش می یابد.

 

مطالعه سال 1987 نشان داد که فشار خون بعضی از افرادی که از یک رژیم غذایی با نمک زیاد استفاده می کنند، افزایش می یابد و فشار خون گروهی دیگر کاهش می یابد، در حالیکه فشار خون تعدادی از همین افراد ثابت باقی می ماند.

 

حتی رژیم های کم نمک هم می توانند فشار خون را افزایش دهند (همانطور که در پژوهش سال 1987 نشان داده شده است)، زیرا بدن در پاسخ به رژیم کم نمک، رنین و آلدوسترون (آنزیم و هورمونی که هر دو فشار خون را افزایش می دهند) آزاد می کند. بنابراین رژیم کم نمک می تواند منجر به افزایش فشار خون گردد. گویی این مساله نمی تواند گیج کننده تر و پیچیده تر از این باشد، نه؟

 

حقیقت نمک و فشار خون

 

پژوهش نتیجه بخش دیگری در مجله انجمن پزشکی آمریکا در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. در این مطالعه، ۳۶۸۱ فرد میان سال سالم به مدت هشت سال مورد بررسی قرار گرفتند. آنها به سه گروه تقسیم شدند: افراد با مصرف نمک کم، مصرف نمک متوسط ​​و مصرف نمک زیاد. با بررسی میزان مرگ و میر آنها نتایج زیر حاصل شدند: در گروه افراد با مصرف نمک کم 50 نفر، در گروه افراد با مصرف نمک متوسط ​​24 نفر و در گروه افراد با مصرف نمک زیاد 10 نفر مردند. علاوه بر این، خطر ابتلا به بیماری قلبی در گروه با مصرف نمک کم در مقایسه با گروه با مصرف نمک زیاد 56٪ بیشتر بود. به عبارت دیگر، هر چه بیشتر نمک مصرف کنید، احتمال اینکه شما از بیماری قلبی یا هر چیز دیگری بمیرید، کمتر است.

 

با این حال، اثر مصرف نمک بر مرگ و میر تا حدودی پیچیده تر از چیزی است که به نظر می رسد. هنگامی که در مورد سدیم صحبت می شود، افراد یا به سدیم حساس هستند یا در مقابل سدیم مقاوم می باشند. اگر شما به سدیم حساسیت دارید، پس مصرف بیش از حد سدیم به احتمال زیاد منجر به افزایش فشار خون می شود و اگر شما نسبت به سدیم مقاوم باشید، پس بعید است که مصرف سدیم اثر قابل توجهی بر شما داشته باشد. خبر خوب این است که اکثر ما نسبت به سدیم مقاوم هستیم. براساس مطالعه ای در سال ۱۹۹۱ که هر دو جمعیت سیاه پوست و سفید پوست را مورد مطالعه قرار داد، یافته های زیر حاصل شدند:

 

درصد افراد حساس به نمک در جمعیت های مختلف:

 

فشار خون

جمعیت

سفید پوست

سیاه پوست

عادی

۱۵%

۲۷%

زیاد

۲۹%

۵۰%

 

همانطور که می بینید، بیشتر افراد مبتلا به فشار خون بالا به سدیم حساسیت دارند، اما این حساسیت در سفید پوستان تنها حدود %۲۹ است و در میان سیاه پوستان ۵۰% از افرادی که فشار خون بالا دارند را شامل میشود؛ که همین هم در بین افرادی با فشار خون نرمال تنها %۲۷ است. ای کاش داده های گروه های دیگر را هم در دست داشتیم، اما این ها همه داده های موجود و در دسترس بودند.

 

به خاطر داشته باشید که نمک برای زندگی حیاتی است و بدون مصرف آن به اندازه کافی، میمیریم. نمک برای عملکرد مناسب سلولی ضروری است و کمبود آن می تواند منجر به نتایج ناخوشایندی مانند تهوع و استفراغ، ضعف/ گرفتگی عضلانی، تشنج، سردرد و حتی کما (بیهوشی) شود. علاوه بر این، مطالعه دیگری، حساسیت سدیم تنها در افراد بالای 45 سال مشاهده شد.

 

این مطلب به این معنا نیست که تا هر اندازه که غذاهای با سدیم بالا دوست دارید، بخورید. باید از خوردن غذاهای فرآوری شده که غنی از «سدیم» هستند، اجتناب نمایید (چه مقدار سدیم در آن ها زیاد باشد و چه کم). حدود 80 درصد از مصرف متوسط ​​سدیم توسط مردم آمریکا از غذاهای فرآوری شده مانند سوپ کنسرو شده، پنیر «آمریکایی» (اگر پنیر آمریکایی بهترین پنیری است که این کشور می تواند درست کند، من واقعا بابت این مساله شرمنده ام)، کچاپ، سس سالاد، غذاهای یخ زده و دیگر مواد غذایی بسته بندی شده ناشی می شود. به عبارت دیگر، مقدار اندکی از مصرف سدیم اکثر مردم، به خاطر استفاده از نمکدان (خوردن نمک به طور مستقیم) است.

 

حقیقت نمک و فشار خون

 

از چه نوع نمکی باید استفاده کنم؟ به خاطر داشته باشید که به طور کلی هنگام استفاده از سدیم، (مانند دیگر مواد غذایی) هر چه غذا کمتر فرآوری شده باشد بهتر است. اگرچه انواع مختلفی از نمک دریایی، نمک کوشر، نمک هیمالیا و غیره دارای مقدار اندکی مواد معدنی هستند، اما مزیت اصلی این نمک ها صرفا عدم فرآوری و نداشتن مواد افزودنی است. مطالب بسیاری وجود دارند که از نظر من اطلاعات بی ارزشی هستند. تولید کنندگان همه انواع نمک هایی که اخیرا در دسترس هستند، تبلیغ زیادی در مورد این نمک ها می کنند و این ایده را ترویج می دهند که نمک های فوق برای سلامتی افراد خیلی مفید هستند. به منظور بدست آوردن مواد معدنی زیاد از نمک های آنان، مجبور خواهید شد مقدار زیادی از آن را مصرف کنید.  اما این نمک ها طعم بهتری دارند و از آنجایی که دانه درشت هستند، نیازی به عامل های ضد تشکیل توده نمک (که اغلب در نمک های فراوری شده یافت میشوند) ندارند.

 

حرف آخر در مورد نمک و فشار خون:

اکثر مردم به نمک حساسیت ندارند و حتی برای کسانی هم که به آن حساسیت دارند، طبخ غذا با نمک و استفاده از آن در موقع صرف وعده های غذایی (خوردن نمک به طور مستقیم از طریق نمکدان)، درصد کمی از مصرف روزانه سدیم ما را شامل می دهد. بنابراین طبخ غذاهای «کم سدیم» غیر ضروری است. در عوض، تا حد امکان از مصرف غذاهای آماده و بسته بندی شده اجتناب نمایید. 80 درصد از مصرف روزانه سدیم افراد به خاطر مصرف این غذاها است. به علاوه این غذاها به دلایل بسیار دیگری ناسالم هستند.

 

نوشته دکتر تاد سی. کیلبرو

منبع: https://www.daringgourmet.com